Incoterms yükleme şekilleri, uluslararası ticarette alıcı ve satıcıların karşılıklı sorumluluklarını tanımlayan düzenlemelerdir…
Incoterms®® terimleri, Uluslararası Ticari Terimler ve/ya Uluslararası Yükleme Şekilleri olarak da bilinir.
Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından uluslararası ticaret hukukuyla ilgili olarak yayınlanan, önceden tanımlanmış 11 ticari terim dizisidir. Uluslararası ticarette dünya çapındaki hükümetler, yasal otoriteler ve uygulayıcılar tarafından kabul edilmektedir.
3 harfle özetlenen bu terimler, uluslararası ticaret sisteminde faaliyet gösteren alıcı ve satıcıların karşılıklı sorumluluklarını tanımlayan düzenlemelerdir. Ticari malların satıcıdan alıcıya teslimiyle ilgili yükümlülükleri, görevleri, maliyetleri ve riskleri açıkça iletmeyi amaçlar ancak karşılıklı bir sözleşme akdetmez, malların mülkiyetinin aktarımını, ödenecek fiyatı, para birimini veya kredi koşullarını belirlemez, sözleşme hukukunu yönetmez.
1 Ocak 2020 itibarıyla Incoterms®®, Incoterms® 2010’dan 2020’ye geçti ve bu, aşağıda ayrıntılı olarak açıklanan bir dizi değişiklikle sonuçlandı, ancak güvenlikle ilgili gerekliliklerin ve yan maliyetlerin sorumluluğu açıkça satıcıya devredildi.
11 adet Uluslararası Ticari Terimi açıklamalarıyla aşağıda bulabilirsiniz;
EXW – Fabrika Teslim (belirtilen teslimat yeri)
EXW – Ex Works
- Satıcı, malları kendi tesislerinde veya belirtilen başka bir yerde satışa sunar.
- Bu terim alıcıya azami yükümlülük, satıcıya ise asgari yükümlülükler getirmektedir.
- Ex Works terimi genellikle herhangi bir maliyet dahil edilmeden malların satışı için ilk fiyat teklifi yapılırken kullanılır.
- EXW, alıcının malları nihai varış noktasına getirme risklerini üstlendiği anlamına gelir.
- Satıcı ya malları nakliye araçlarına yüklemez ve ihracat için gümrükleme yapmaz ya da satıcı malları yüklerse, risk ve masraflar alıcıya ait olmak üzere bunu yapar.
- Taraflar, çıkışta malların yüklenmesinden ve bu yüklemenin risk ve tüm masraflarından satıcının sorumlu olması konusunda anlaşırlarsa, bu durum, satış sözleşmesine bu yönde açık bir ifade eklenerek açıkça belirtilmelidir.
- Satıcının bir taşıma sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur, ancak alıcının da bir taşıma sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur – alıcı, malları orijinal satıcının deposundan teslim alınmak üzere kendi müşterisine satabilir. Ancak genel uygulamada alıcı, yükün belirlenen yerden teslim alınmasını düzenler ve malların gümrükten geçirilmesinden sorumludur.
- Satıcının, alıcının talebi ve maliyeti üzerine bilgi ve belge alma yükümlülüğü olmasına rağmen, tüm ihracat belgelerinin tamamlanmasından da alıcı sorumludur.
FCA – Taşıyıcıya Teslim (belirtilen teslimat yeri)
FCA – Free Carrier
- Satıcı, malları ihracat için gümrüklenmiş olarak, (a) satıcının kendi mülkünde veya (b) belirlenmiş bir yerde teslim eder.
- Mallar, alıcı tarafından belirlenen bir nakliyeciye veya alıcı tarafından belirlenen başka bir tarafa teslim edilebilir.
- Riskin geçtiği kritik nokta, gemiye yüklemeden belirtilen yere doğru hareket etse de, birçok açıdan bu Incoterm FOB’un yerini almıştır.
- Seçilen teslim yeri, malların o yerdeki yükleme ve boşaltma yükümlülüklerini etkiler.
- Teslimatın satıcının tesislerinde veya satıcının kontrolü altındaki herhangi bir yerde gerçekleşmesi durumunda, malların alıcının taşıyıcısına yüklenmesinden satıcı sorumludur. Ancak teslimatın başka bir yerde gerçekleşmesi durumunda satıcı, nakliyenin belirtilen yere ulaşmasıyla malları teslim etmiş sayılır; Alıcı, malların hem boşaltılmasından hem de kendi taşıyıcısına yüklenmesinden sorumludur.
CPT – Navlun Ödenmiş Teslimat (belirtilen varış yeri)
CPT – Carriage Paid To
- Satıcı, malların belirtilen varış noktasına kadar nakliye masraflarını öder. Ancak, mallar ilk veya ana taşıyıcıya teslim edildiğinde mallar teslim edilmiş sayılır ve böylece malların ihracat ülkesindeki sevkiyat yerinde bu taşıyıcıya teslim edilmesiyle risk alıcıya geçer.
- Satıcı, belirtilen varış noktasına (ya alıcının tesisleri gibi nihai varış noktasına ya da varış limanına) taşıma için ihracat gümrükleme ve navlun masrafları da dahil olmak üzere menşe maliyetlerinden sorumludur. Bununla birlikte, bunun satıcı ve alıcı tarafından kabul edilmesi gerekmektedir.)
- Alıcının satıcıdan sigorta yaptırmasını talep etmesi durumunda bunun yerine Incoterm CIP dikkate alınmalıdır.
CIP – Navlun ve Sigorta Ödenmiş Teslimat (belirtilen varış yeri)
CIP – Carriage and Insurance Paid to
- Bu terim, satıcının nakliye sırasında mallar için sigorta yaptırmasının zorunlu olması dışında yukarıdaki CPT terimine büyük ölçüde benzerdir.
- CIP, satıcının malları, asgari sözleşme değerinin %110’u oranında sigortalamasını gerektirir.
- Poliçe, sözleşmeyle aynı para biriminde olmalı ve alıcının, satıcının ve mallarda sigortalanabilir menfaati olan herkesin talepte bulunabilmesine olanak sağlamalıdır.
- CIP tüm taşıma modları için kullanılabilirken, Incoterm CIF yalnızca konteynersiz deniz taşımacılığı için kullanılmalıdır.
DPU – Boşaltma Yerinde Teslim (belirtilen limanda veya varış yerindeki terminal)
DPU – Delivered At Place Unloaded
- Bu terim, satıcının nakliye sırasında mallar için sigorta yaptırmasının zorunlu olması dışında yukarıdaki CPT terimine büyük ölçüde benzerdir.
- CIP, satıcının malları, asgari sözleşme değerinin %110’u oranında sigortalamasını gerektirir.
- Poliçe, sözleşmeyle aynı para biriminde olmalı ve alıcının, satıcının ve mallarda sigortalanabilir menfaati olan herkesin talepte bulunabilmesine olanak sağlamalıdır.
- CIP tüm taşıma modları için kullanılabilirken, Incoterm CIF yalnızca konteynersiz deniz taşımacılığı için kullanılmalıdır
DDP – Gümrük Vergileri Ödenmiş Teslimat (belirtilen varış yeri)
DDP – Delivered Duty Paid
- Satıcı, malları alıcının ülkesinde belirtilen yere teslim etmekten sorumludur. İthalat vergileri ve diğer vergileri de dahil olmak üzere malların varış yerine getirilmesine ilişkin tüm masrafları öder.
- Mallar belirtilen varış yerine teslim edilinceye kadar alıcıya hiçbir risk veya sorumluluk devredilmez. Bu terim satıcıya azami yükümlülükler, alıcıya ise asgari yükümlülükler yükler.
- Satıcı boşaltmadan sorumlu değildir.
- DDP şartlarında dikkate alınması gereken en önemli husus, satıcının, malların alıcının ülkesindeki gümrükten geçirilmesinden (hem harç ve vergilerin ödenmesi de dahil olmak üzere) hem de o ülkedeki yetkililerden gerekli izin ve kayıtların alınmasından sorumlu olmasıdır.
DAP – Yerinde Teslim (belirtilen varış yeri)
DAP – Delivered At Place
- Satıcı, malların belirlenen varış yerinde boşaltmaya hazır olarak gelen taşıma aracında alıcının tasarrufuna bırakılmasıyla teslim etmiş olur.
- DAP şartlarına göre risk, teslimat sözleşmesinde belirtilen varış noktasından itibaren satıcıdan alıcıya geçer.
- Mallar sevkiyata hazır hale getirildikten sonra, malların nihai varış noktasına güvenli bir şekilde ulaşması için gerekli paketleme masrafları satıcıya ait olmak üzere gerçekleştirilir.
- İhracatçı ülkedeki gerekli tüm yasal formaliteler, malların ihracat gümrük işlemlerinin yapılabilmesi için masrafları ve riski kendisine ait olmak üzere satıcı tarafından tamamlanır.
- Malların varış ülkesine ulaşmasından sonra, ithalatçı ülkedeki gümrük işlemlerinin alıcı tarafından tamamlanması gerekmektedir. Örneğin. ithalat izni, gümrüklerin gerektirdiği belgeler vb. ile tüm gümrük vergileri.
- DAP şartlarına göre, tüm taşıma masrafları ve terminal masrafları kararlaştırılan varış noktasına kadar satıcı tarafından ödenir.
- Nihai varış noktasında gerekli boşaltma maliyeti, DAP koşulları uyarınca alıcı tarafından karşılanmalıdır.
FAS – Gemi Yanında Teslim (belirtilen sevkiyat limanı)
FAS – Free Alongside Ship
- Satıcı, malların belirtilen yükleme limanında alıcının gemisinin yanına yerleştirilmesiyle teslimatı yapmış olur.
- Bu, alıcının o andan itibaren mallara ilişkin tüm masraf ve kayıp veya hasar risklerini üstlenmesi gerektiği anlamına gelir.
- FAS terimi, satıcının malları ihracatı için gümrükten işlemlerini yapmasını gerektirmektedir; bu, alıcının ihracat iznini ayarlamasını gerektiren önceki Incoterms® versiyonlarının tersine bir uygulamadır.
- Ancak taraflar, alıcının malları ihracat için gümrükten geçirmesini istiyorsa, satış sözleşmesine bu hususta açık bir ifade eklenerek bunun açıkça belirtilmesi gerekir. Bu terim yalnızca konteynersiz deniz taşımacılığı ve iç su yolu taşımacılığı için kullanılmalıdır.
FOB – Gemi Güvertesinde Teslim (belirtilen sevkiyat limanı)
FOB – Free on Board
- FOB şartlarına göre satıcı, malların gemiye yüklendiği ana kadar tüm masraf ve riskleri üstlenir.
- Bu durumda satıcının malları ihracatı için gümrükten işlemlerini yapmasını gerektirmektedir.
- Alıcı ise denizyolu taşımacılığı, konşimento ücretleri, sigorta, boşaltma ve varış limanından varış noktasına kadar taşıma masraflarını öder.
- FOB yalnızca konteynırsız deniz taşımacılığı ve iç su yolu taşımacılığı için kullanılmalıdır. Ancak FOB, sözleşmeye bağlı risklere rağmen tüm taşıma modlarında yaygın olarak yanlış kullanılmaktadır.
CFR – Maliyet ve Navlun (belirtilen varış limanı)
CFR – Cost and Freight
- Satıcı, malların belirtilen varış limanına kadar taşınmasını öder.
- İhracat ülkesinde mallar gemiye yüklendiğinde risk alıcıya geçer.
- Gönderici, belirtilen limana taşıma için ihracat gümrükleme ve navlun masrafları da dahil olmak üzere yerel maliyetlerinden sorumludur.
- Gönderici, limandan nihai varış noktasına (genellikle alıcının tesislerine) teslim edilmesinden veya sigorta yapılmasından sorumlu değildir.
- Alıcının satıcıdan sigorta yaptırmasını talep etmesi durumunda Incoterm CIF dikkate alınmalıdır.
- CFR yalnızca konteynersiz deniz taşımacılığı ve iç su yolu taşımacılığı için kullanılmalıdır; diğer tüm taşıma modları için CPT ile değiştirilmelidir.
CIF – Maliyet, Sigorta ve Navlun (belirtilen varış limanı)
CIF – Cost, Insurance & Freight
- Bu terim genel olarak yukarıdaki CFR terimine benzer, ancak satıcının belirtilen varış limanına giderken mallar için sigorta yaptırmasının gerekliliği vardır.
- CIF, satıcının malları değerinin %110’u oranında sigorta ettirmesini gerektirir.
- Poliçe, sözleşmeyle aynı para biriminde olmalıdır.
- Satıcı ayrıca malları taşıyıcıdan almak veya sigortacıya karşı alıcıya hak talebinde bulunmak için gerekli belgeleri de teslim etmelidir.
- Belgeler (asgari olarak) faturayı, sigorta poliçesini ve konşimentoyu içerir. Bu üç belge CIF’in maliyetini, sigortasını ve navlun bedelini temsil eder.
- Satıcının yükümlülüğü, belgelerin alıcıya teslim edilmesiyle sona erer. Daha sonra alıcının kararlaştırılan fiyat üzerinden ödeme yapması gerekir.
- Göz önünde bulundurulması gereken bir diğer nokta da CIF’in yalnızca konteynersiz deniz taşımacılığı için kullanılması gerektiğidir; diğer tüm taşıma modları için CIP ile değiştirilmelidir.